در این مقاله به بررسی و نقد دادرسی اداری در هیأت های رسیدگی به تخلفات اعضای هیأت علمی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی کشور خواهیم پرداخت. اهمیت این پژوهش از آن جهت است که با توجه به رسالت والای نظام آموزش عالی کشور در تربیت نیروی متخصص برای جامعه، ضرورت دارد استقلال عمل آن ها حفظ گردد و مقامات سیاسی نتوانند بر آن ها اعمال نفوذ نمایند. اما از طرف دیگر، وجود قوانین و مقرراتی جهت رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای هیأت علمی و تصفیه اساتید ناکارآمد ضرورت دارد. بنابراین دادرسی در هیأت های رسیدگی به تخلفات اعضای هیأت علمی اهمیت ویژه ای دارد. مطابق قانون مقررات انتظامی هیأت علمی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی کشور مصوب 1364 مجلس شورای اسلامی و آئین نامه اجرایی آن مصوب 1365 همراه با اصلاحات 1384، به تخلفات اعضای هیأت علمی به استثنای اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد در هیأت های بدوی و تجدیدنظر رسیدگی می گردد. اعمال نفوذ سیاسی در تصفیه اساتید، فقدان مقررات در خصوص استقلال قضات هیأت ها، عدم ضرورت تسلط قضات به مسائل حقوقی، اعمال مجازات مضاعف، عدم تناسب تخلف با مجازات در برخی از موارد و عدم پیش بینی امکان اعاده دادرسی از نقص های اصلی این قانون است.

آزادی آکادمیک یکی از پیش نیازهای پیشرفت علم و دانش و توسعه جامعه دانشگاهی است. از این رو، در پژوهش حاضر رابطه میان آزادی آکادمیک و مرجعیت علمی مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری پژوهش اعضای هیأت علمی دانشگاه سمنان بودند که اعضای نمونه با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از دو پرسشنامه محقق ساخته مرجعیت علمی و آزادی آکادمیک استفاده شد که روایی و پایایی آنها مورد تأیید قرار گرفت. پرسشنامه مرجعیت علمی از 5 بُعد، بهره وری علمی، اثربخشی علمی، ارتباطات علمی ملی و بین المللی، و ارزش ها و هنجارهای علمی، و تکریم و ارتقاء جامعه علمی تشکیل شده بود. پرسشنامه آزادی آکادمیک نیز شامل 5 بُعد آزادی تحقیق و تدریس، آزادی تبادل و انتشار دانشگاهی، استقلال نهادی دانشگاه، یکپارچگی پردیس، و آزادی بیان علمی و فرهنگی بود. مطابق با یافته های پژوهش، از دیدگاه اعضای هیأت علمی وضعیت شاخص های مرجعیت علمی در کشور در حد متوسط است که در میان شاخص ها، بهره وری علمی بیشترین میانگین و اثربخشی علمی کمترین میانگین را دارند. میانگین کلی آزادی آکادمیک نیز کمتر از حد متوسط بود که در میان شاخص های آن آزادی تبادل و انتشار دانشگاهی بیشترین میانگین و آزادی بیان علمی و فرهنگی کمترین میانگین را داشتند. همچنین یافته ها نشان داد، تفاوت معناداری میان دیدگاه اعضای هیأت علمی حوزه های موضوعی مختلف درباره وضعیت مرجعیت علمی و آزادی آکادمیک وجود دارد که در هر دو متغیر اعضای هیأت علمی حوزه مهندسی بالاترین میانگین و حوزه علوم انسانی و اجتماعی کمترین میانگین را داشتند. نتیجه آزمون همبستگی و رگرسیون نیز گویای رابطه معنادار میان آزادی آکادمیک و مرجعیت علمی است و بخش قابل توجهی از تغییرات مرجعیت علمی از طریق متغیر آزادی آکادمیک قابل تبیین است. در مجموع می توان گفت، یکی از بایسته های اصلی توسعه علم و دانش در کشور و رسیدن به مرجعیت علمی توسعه آزادی آکادمیک در کشور است.

اعضای هیأت علمی از ارکان مهم دانشگاه ها می باشند که نقش بسزایی در توسعه کشورها ایفا می کنند. با توجه به اهمیت جایگاه اعضای هیأت علمی در نظام آموزش عالی و توسعه کشور، این پژوهش به یکی از سیاست های اثرگذار بر عملکرد اعضای هیأت علمی، پرداخته است. پژوهش حاضر با هدف درس آموزی از نظام ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی در دانشگاه های منتخب دنیا، برای نظام ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی در ایران صورت گرفته است. بدین منظور، ابتدا معیارهای ارتقاء اعضای هیأت علمی 14 دانشگاه مورد بررسی قرار گرفته، سپس این معیارها جمع بندی شده و با استفاده از آن پرسشنامه ای طراحی گردید و در اختیار 20 تن از خبرگان قرار داده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از روش دلفی فازی مورد تحلیل قرار گرفت. در نهایت، بر اساس نتایج تحلیل دلفی فازی، به مقایسه نظام ارتقاء اعضای هیأت علمی نظام آموزش عالی ایران و دانشگاه های منتخب پرداخته شد و پیشنهاداتی در این زمینه ارائه گردید. موارد قابل توجه در مقایسه نظام ارتقاء مرتبه علمی کشورمان و دانشگاه های منتخب عبارت بودند از: متمرکز بودن نظام ارتقاء مرتبه در ایران، کم توجهی نظام ارتقاء کشورمان به عوامل آموزشی (به طور کلی)، نوآوری در روش های تدریس، نوشتن کتاب درسی، توانایی تحریک دانشجویان برای آموزش های بیشتر، عوامل مربوط به کیفیت و کاربردی بودن پژوهش ها، ارتباط با صنعت و بخش خصوصی و اثربخشی خدمات اجرایی.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر شناسایی موانع تعاملات بین المللی اعضای هیأت علمی در ایران بود. روش: برای نیل به این مقصود، از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی استفاده شد. جامعه پژوهش، صاحب نظران حوزه آموزش عالی کشور بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی، در مجموع تعداد 17 نفر از آن ها به عنوان مشارکت کنندگان در پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته و روش تحلیل داده ها نیز روش تحلیل محتوای استقرایی بود. نتایج: نتایج نشان داد که موانع تعاملات بین المللی اعضای هیأت علمی را می توان در سه مانع کلی تعریف کرد که عبارتند از: موانع درون دانشگاهی(حمایت محدود ساختار دانشگاه از تعاملات بین المللی اعضای هیأت علمی، حمایت محدود فرهنگ دانشگاه از تعاملات بین المللی اعضای هیأت علمی و حمایت مالی محدود دانشگاه از تعاملات بین المللی اعضای هیأت علمی)، موانع برون دانشگاهی(تأثیر تنش های سیاسی و تحریم های بین المللی بر کاهش تعاملات بین المللی اعضای هیأت علمی و وجود قوانین دست و پاگیر اداری در زمینه صدور روادید) و موانع فردی(انگیزه کم اعضای هیأت علمی برای داشتن تعاملات بین المللی، تسلط کم اعضای هیأت علمی به یک زبان بین المللی و ضعف توانایی ها و مهارت های علمی-پژوهشی اعضای هیأت علمی). بحث: این پژوهش دانش ما در مورد تعاملات بین المللی اعضای هیات علمی و همچنین موانع و چالش های این تعاملات افزایش می دهد. لذا برای داشتن تعامل بیشتر اعضای هیأت علمی در سطح بین المللی، لازم است که دانشگاه های کشور در شناسایی و رفع موانع تعاملات، بیش از پیش کوشش کنند.

هدف این پژوهش، بررسی میزان هوش فرهنگی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم انتظامی، به روش توصیفی و ازنوع پیمایشی بود. جامعه ی آماری را کلیه ی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم انتطامی به تعداد 370 نفر تشکیل دادند. با بهره گیری ازروش نمونه گیری تصادفی ساده و جدول برآورد حجم نمونه ی کرجسی و مورگان، تعداد 191 نفر به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شدند. در پژوهش حاضر، ابزار اندازه گیری پرسشنامه ی استاندارد سنجش هوش فرهنگی انگ، وان داین وکوه (2004) بود. برای سنجش روایی از روش سنجش محتوایی CVR و برای سنجش پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید و میزان روایی و پایایی به ترتیب 84/0و 821/0 محاسبه شد. با بهره گیری از شاخص های آمار توصیفی و آزمون t تک نمونه ای به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، مشخص شد که میزان هوش فرهنگی اعضای هیأت علمی به تفکیک در بعد فراشناختی (18/3)، در بعد شناختی (45/3)، در بعد انگیزشی (92/3)، در بعد رفتاری (57/3) و درمجموع (53/3) به دست آمد که بالاتر ازحد متوسط بود.

هدف: با توجه به اهمیت خودرهبری در نظام های آموزشی به ویژه در نظام آموزش عالی، پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل مناسب خودرهبری اعضای هیأت علمی با رویکرد اسلامی انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش اعضای هیأت علمی دانشگاه های دولتی، آزاد اسلامی و پیام نور شهر کرج در سال تحصیلی 01-1400 به تعداد 1120 نفر بودند که 300 نفر از آنها با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل فرم اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه محقق ساخته خودرهبری اعضای هیأت علمی با رویکرد اسلامی (31 گویه ای) بود که روایی آن با نظر خبرگان تایید و پایایی آن مناسب ارزیابی شد. داده های پژوهش حاضر با روش های تحلیل عاملی اکتشافی و مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزارهای SPSS-26 و Smart PLS-3 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که مدل خودرهبری اعضای هیأت علمی با رویکرد اسلامی دارای 8 عامل شناخت خود، خودانگیزشی، خودکنترلی، اثربخشی، هدف گذاری، اصلاح و تحول، اخلاق مداری و خودشکوفایی بود که بار عاملی و میانگین واریانس استخراج شده همه آنها بالاتر از 60/0 و پایایی همه آنها با روش های ترکیبی و آلفای کرونباخ بالاتر از 70/0 بود. دیگر یافته ها نشان داد که مدل خودرهبری اعضای هیأت علمی با رویکرد اسلامی برازش مناسبی داشت و اثر خودرهبری اعضای هیأت علمی بر هر 8 عامل شامل شناخت خود، خودانگیزشی، خودکنترلی، اثربخشی، هدف گذاری، اصلاح و تحول، اخلاق مداری و خودشکوفایی مثبت و معنادار بود (001/0>P). نتیجه گیری: یافته های این مطالعه حاکی از وجود هشت عامل موثر (شناخت خود، خودانگیزشی، خودکنترلی، اثربخشی، هدف گذاری، اصلاح و تحول، اخلاق مداری و خودشکوفایی) برای خودرهبری اعضای هیأت علمی بود. بنابراین، برای ارتقای خودرهبری در آنان می توان زمینه را برای بهبود عامل های موثر شناسایی شده فراهم کرد.

1چکیده مقدمه: یکی از ارکان اصلی در آموزش دانشجویان پزشکی، آموزش بالینی است. از جمله اصول زیربنایی آموزش بالینی، مدل کارآموزی شناختی است که شامل شش بعد الگو بودن، مربی گری، داربست، پیکره-بندی، بازاندیشی و اکتشاف است. هدف از انجام این پژوهش، ارزشیابی آموزش بالینی دانشگاه علوم پزشکی کرمان براساس مدل کارآموزی شناختی در سال 1401 بود. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی-تحلیلی/ مقطعی، پرسشنامه آموزش بالینی ماستریخت بین 150 نفر دانشجوی رشته پزشکی عمومی در مقطع کارآموزی و کارورزی در بخش های داخلی، جراحی، زنان، کودکان و روانپزشکی توزیع شد و با نرخ پاسخگویی 74٪ توسط 112 نفر تکمیل شد. نتایج: حیطه پیکره بندی بالاترین امتیاز را در ارزشیابی آموزش بالینی دانشگاه علوم پزشکی کرمان براساس مدل کارآموزی شناختی از دیدگاه دانشجویان کسب کرد و کمترین امتیاز به حیطه بازاندیشی تعلق گرفت. آموزش بالینی در بخش داخلی بیشترین تطابق را با مدل کارآموزی شناختی داشت. نتیجه گیری: شناخت نقاط قوت و ضعف آموزش بالینی، اولین قدم در جهت بهبود کیفیت آموزش پزشکی می باشد. در گام های بعد، دست اندرکاران و برنامه ریزان برنامه های توانمندسازی اعضای هیات علمی باید اقدام به طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه های توانمندسازی آموزشی ویژه اعضای هیات علمی بالینی با هدف ارتقای مهارت های آموزشی ایشان در محیط آموزش بالینی نمایند.

پژوهش حاضر با هدف ارایه ی مدل ارتقای انگیزه تدریس اعضای هیئت علمی رشته های کشاورزی در دانشگاه های دولتی غرب کشور با دیدمان آمیخته (کمّی - کیفی) اکتشافی انجام شد. در بخش کیفی از نظریه پایه ور استفاده شد که به شناسایی مولفه های مدل ارتقای انگیزه تدریس اعضای هیئت علمی انجامید. روش پژوهش در بخش کمّی علّی-ارتباطی بود. جامعه ی آماری بخش کیفی پژوهش، اعضای هیئت علمی دارای سابقه مدیریتی و آشنا به مباحث انگیزشی بودند. پس از مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند با 19 تن از آنان آستانه سودمندی به دست آمد. جامعه آماری بخش کمّی پژوهش نیز اعضای هیئت علمی دانشکده های کشاورزی دانشگاه های دولتی غرب کشور به شمار 486 تن بودند که بر مبنای جدول کرجسی و مورگان شمار 215 تن به عنوان نمونه به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی تناسبی انتخاب شدند. داده های بخش کمّی نیز از طریق پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای یافته های بخش کیفی گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از طریق سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی با استفاده از نرم-افزار MAXQDA انجام شد، در بخش کمّی نیز از نرم افزار SPSS18و SmartPLS3 استفاده شد. یافته های پژوهش در بخش کیفی به شناسایی 50 نشانگر در قالب هفت دسته عامل ساختاری، حرفه ای، روانشناختی، محیطی، اجتماعی، مدیریتی و علمی انجامید. یافته های بخش کمّی پژوهش نشان داد که همه ی هفت فرضیه پژوهش مورد تأیید می باشند.

شادی، گمشده انسان معاصر و هدف نهایی و مشترک همه انسان هاست و در دنیای امروز، به یکی از چالش های فراروی انسان تبدیل شده است که عوامل مختلفی بر آن اثرگذار است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی مضامین شادکامی بانوان هیأت علمی می باشد. طرح پژوهش حاضر کیفی و روش مورد استفاده پدیدار شناسی است. جامعه آماری شامل بانوان هیأت علمی دانشگاه مازندران که روی هم 71 عضو هستند. داده های کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته از 24 نفر جمع آوری گردید. اعتبار و روایی پژوهش بر اساس اعتبار، انتقال پذیری، قابلیت اطمینان و قابلیت تأیید بررسی و تأیید گردید. روش تجزیه و تحلیل داده ها در پژوهش حاضر، تحلیل مضمون (فراگیر، سازمان دهنده و فراگیر) بود. نتایج نشان داد مضمون های مختلفی شادکامی بانوان هیأت علمی را به دنبال دارد که مضمون های سازمان دهنده ی برابری جنسیتی، ارجحیت نگاه حرفه گرایانه، توجه به بسترهای رفاهی و معیشتی، وجود روابط صمیمانه، پرداخت های مالی به موقع و استقلال آکادمیک استخراج گردید.